DERS PLANI

Dersin Adı: Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi

Sınıf: İlköğretim 8

Ünite: Din, Akıl ve Bilim

Konu: Din ve Bilim İnsanın Anlam Arayışına Cevaptır

Süre: 40 dakika

Yöntem: Buldurma Yöntemi

Kaynaklar: Ders kitabı, Kur’anıkerim Meali

Araç-gereç: Yazı tahtası, Tepegöz

Özel Amaç: Dinin ve bilimin insanın anlam arayışındaki yerini yorumlar.

1.   DERSE GİRİŞ

Öğretmen, “Bildiğiniz gibi ünitemiz ‘Din, Bilim ve Akıl’ ve bugünkü konumuz ise ‘Din ve Bilim İnsanın Anlam Arayışına Cevaptır’. Ancak derse geçmeden önce bir önce ki derste işlediğimiz konuları kısaca tekrar edelim.” der.

Öğretmen, “Şimdiye kadar din dersinde öğrendikleriniz ile diğer bir derste öğrendikleriniz arasında birbirine ters bilgiler oldu mu? veya herhangi  bir konuda acaba din dersi öğretmenine mi yoksa fen bilgisi dersi öğretmenine mi inansam dediğiniz oldu mu?” gibi örneklerle din ile bilimin birbiri ile çatıştığı konusundaki görüşler olduğunu söyleyerek öğrencilerin dikkatlerini çeker.

Daha sonra öğretmen,  “Eğer bu derste işleyeceğimiz konuyu iyi öğrenirseniz, din ve bilimin nasıl anlam arayışına cevap verdiğini din ve bilim arasındaki ilişkiyi kavrayacaksınız.” der.

2.   GELİŞME

Öğretmen, soru-cevap tekniğini kullanarak konuyu aşağıdaki sıra ile öğrencilere buldurmaya çalışır.

1.    İnsanın anlam arayışı ne demektir?

2.    Bilimin alanı ve yöntemi nedir?

3.    Dinin alanı ve kaynağı nedir?

4.    Bilimin amacı, olanı açıklamaya çalışmak, dinin amacı ise olması gerekenleri ve değerleri bildirmektir.

5.    Din ile bilimin çatışması için bir sebep yoktur. Çünkü konuları ve yöntemleri farklıdır.

6.    İslâm dini ile bilim çatışmaz. Çünkü evreni yaratan Allah’tır ve O, kendi gönderdiği Kur’an’da yine kendi yarattığı şeylerle ilgili yanlış bilgiler vermez.

7.    Şayet din ile bilim çatışması var gibi görünüyorsa bunun üç sebebi vardır.

a.    Din yanlış yorumlanmıştır.

b.    Bilimsel kuramda bir eksiklik veya yanlışlık olabilir.

c.     Bilimin verileri ideolojik yorumla verilmektedir.

3.   SONUÇ

Dersin özeti tepegözle yansıtılır. Varsa öğrencilerin soruları cevaplandırılır. Dersin başında yapılan güdüleme tekrar edilir. Öğretmen “Gelecek derste Din ve Bilim İnsanı Özgürleştirir” konusunu işleyeceğiz, bu nedenle konuyu okuyarak gelmeniz daha iyi olacaktır” dedikten sonra dersi bitirir.

4.   DEĞERLENDİRME

1.    Dinin kaynağı ve yöntemini açıklayınız.

2.    Bilimsel bilgilerin kaynağı ve yöntemini açıklayınız.

3.    Bilimsel bilgi  ile dinsel bilginin arasındaki fark nedir?

4.    Din ile bilim niçin çatışmaz?

5.    Din ile bilimin çatışması var gibi görünmesinin nedenleri nelerdir?

DİN VE BİLİM İNSANIN ANLAM ARAYIŞINA CEVAPTIR

1.    İnsan, evrendeki her şeyi ve kendisini anlamaya çalışır.

2.    Evrendeki her şeyin nasıl olduğunu bilim açıklamaya çalışır.

3.    Bilimsel veriler insan ürünüdür. Bilimin yöntemi deney ve gözlemdir.

4.    Dinin kaynağı vahiydir. Dinin amacı ise, olması gerekenleri ve değerleri bildirmektir.

5.    Din ile bilimin çatışması için bir sebep yoktur. Çünkü konuları ve yöntemleri farklıdır.

6.    İslâm dini ile bilim çatışmaz. Çünkü evreni yaratan Allah’tır ve O, kendi gönderdiği Kur’an’da yine kendi yarattığı şeylerle ilgili yanlış bilgiler vermez.

7.    Şayet din ile bilim çatışması var gibi görünüyorsa bunun üç sebebi vardır.

d.    Din yanlış yorumlanmıştır.

e.    Bilimsel kuramda bir eksiklik veya yanlışlık olabilir.

Bilimin verileri ideolojik yorumla verilmektedir.

DERS PLÂNI ÖRNEĞİ

Dersin Adı: Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi

Sınıf: İlköğretim 7

Ünite: Din Güzel Ahlâktır

Konu: Savurganlıktan Kaçınırım

Süre: 2 ders saati

Yöntem: Takrir, buldurma ve örnek olay inceleme yöntemleri, çember tartışma ve soru-cevap teknikleri

Araç-gereç:  Yazı tahtası, tepegöz, resim, örnek olay metni.

ÖZEL AMAÇ:  Savurganlığın kaçınılması gereken bir davranış olduğunun farkında olur.

Davranışlar:

1.Savurganlığın anlamını söyleme/yazma

2.Savurganlıkla ilgili örnekler verme

3.Savurganlığın kişiye zararlarını söyleme/yazma

4.Savurganlığın topluma zararlarını söyleme/yazma

5.Tutumluluk, cömertlik ve cimrilik kavramlarının anlamlarını ve aralarındaki farkları söyleme/yazma

6.Savurganlıkla ilgili bir ayet ve bir hadis meali söyleme/yazma.

7.Savurganlığın neden kötü bir davranış olduğunu söyleme/yazma.

A. GİRİŞ BÖLÜMÜ

Dikkat Çekme: “Şerife’nin Resmi?” adlı örnek olay anlatılır. “Biraz sonra bu örnek olayı tartışacağız” denilerek öğrencilerin dikkati çekilmeye çalışılır.

ÖRNEK OLAY

ŞERİFE’NİN RESMİ

“Şerife, ailesi ile birlikte Şubat tatilinde başka bir şehirde oturan amcalarını ziyarete gider. Amcasının oğlu Çetin kendisinden bir yaş büyük olup 8. sınıfta okumaktadır. Şerife ile Çetin kısa zamanda iyi anlaşırlar, birlikte oyunlar oynarlar, eğlenirler. Ancak 2-3 gün içinde Çetin’in bazı davranışları Şerife’nin dikkatini çeker. Ancak hem misafir olduğu hem de Çetin kendisinden büyük olduğu için bir şey diyemez. Şerife, tatil dönüşü okula başlar ve Resim dersinde öğretmen tatilde karşılaştıkları bir olayı anlatan bir resim yapmalarını ister. Şerife, gördüğünüz şu resmi çizer. Şerife’nin çizdiği bu resim en güzel resim seçilir. Resim öğretmeni Şerife’yi kutlar. Daha sonra resim öğretmeni, Türkçe öğretmeni ile görüşerek Şerife’nin resminden bahseder ve mümkünse öğrencilere bu resimle ilgili bir kompozisyon yazdırmasını rica eder. Resim öğretmeni, aynı şekilde Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersi öğretmeni ile de konuşur ve mümkünse derste öğrencilerin bu resmi tartışmasını ister. DKAB öğretmeni, bunu kabul eder ve derse  resmi getirir. Öğrencilere bu derste resimde gördükleri olayı tartışacaklarını söyler.”

Güdüleme: “Biraz sonra, Şerife’nin yerinde siz olsaydınız ne yapardınız? Konusunu tartışacağız.”

Hedeften Haberdar Etme: Bu dersin sonunda savurganlığın niçin kötü bir davranış olduğunu öğrenmiş olacaksınız.

B. GELİŞME BÖLÜMÜ

Resim tahtaya asılır ve tepegözle yansıtılır. “Şimdi dikkatlice resme tekrar bakalım. Resimde neler görüyoruz? Çetin’in yanlışları nelerdir?” denilir. Öğrencilerin verdiği cevaplardan doğru olanlar tahtaya yazılır. Varsa bulunmayan cevaplar öğretmen tarafından tamamlanır.

Ara Özet: Çetin’in yanlışları şunlardır:

1. Suyu boşa akıtıyor.

2. Elektriği gereksiz kullanıyor.

3. Gece geç vakte kadar yatmamış zamanı iyi kullanmıyor.

4. Yatağı dağınık duruyor.

5. Odada bir çok kağıt ortalıkta duruyor.

6. Sigara içiyor.

“Şerife’nin yerinde siz olsaydınız ne yapardınız? Çetin’in yanlışlarını söyler miydiniz? Söylerseniz nasıl söylerdiniz?” denilir. Öğrencilerin verdiği cevaplardan doğru olanlar tahtaya yazılır. Varsa bulunmayan cevaplar öğretmen tarafından tamamlanır.

Ara Özet: Çetin’in yanlışları tatlı bir dille kendisine hatırlatılmalıdır. Bunun için Şerife, yaptığı resmi veya yazdığı kompozisyonu Çetin’e postalayabilir. Çünkü savurganlık hem kişiye hem de topluma zararlı yanlış bir davranıştır.

Savurganlıkla ilgili tutumluluk, cömertlik ve cimrilik kavramlarının anlamları söylenir ve aralarındaki farklar soru-cevap tekniği ile öğrencilere buldurulur.

“Şimdi de savurganlık konusunda İslâm dininin görüşlerini özetleyeceğiz” denilir ve aşağıdaki ayetler ve hadis (tepegözle yansıtılarak) açıklanır.

“Yiyiniz  içiniz ama israf etmeyiniz. Şüphesiz Allah, israf edenleri sevmez.” (7/A’raf suresi, ayet 31). “Onlar, harcadıkları zaman savurganlık yapmaz ve cimrilik de etmez, ikisi arası orta bir yolda olurlar.” (25/Furkan suresi, ayet 67).

         “Beş şey gelmeden önce, beş şeyin kıymetini biliniz; ölmeden önce hayatın, hastalıktan önce sağlığın, işler çoğalmadan boş zamanın, yaşlılıktan önce gençliğin, yoksulluktan önce zenginliğin.” (Feyzü’l-Kadir, II, 16) 

         C. SONUÇ BÖLÜMÜ: Dersin özetlenmesi için çember tartışma tekniği kullanılır. Bunun için, 5 öğrenci tahtaya çıkarak çember şeklinde dururlar. Her öğrenci bir dakika içinde aşağıdaki konuları özetler.

1. Savurganlık, tutumluluk, cömertlik ve cimrilik kavramlarının anlamları ve aralarındaki farklar

2. Çetin’in yaptığı savurganlıklar nelerdir?

3. Savurganlığın kişiye zararları

4. Savurganlığın topluma zararları

5. Savurganlıkla ilgili bir ayet ve bir hadisin anlamı

Kapanış: Savurganlığın ne kadar kötü bir davranış olduğunu gördük, bundan sonra bu konuda daha dikkatli olacağınızı tahmin ediyorum. Bu konuyla birlikte bu üniteyi bitirmiş oluyoruz. Bundan sonraki konumuz, hac ve kurbandır. Bu konuyu okuyarak hazırlıklı gelin.

D. DEĞERLENDİRME:

1. Savurganlık nedir? Hangi davranışlar savurganlık içine girebilir?

         2. Savurganlıkla ilgili birer ayet ve hadis yazınız?

3. Savurganlığın kişiye zararları nelerdir?

4. Savurganlığın topluma zararları nelerdir?

5.Tutumluluk, cömertlik ve cimrilik kavramlarının aralarındaki farklar nedir?

6. Savurganlığın neden kötü bir davranıştır?